تصاویر انواع گیاه و خزه

                                                            

نمونه کار اکواریومplantshopp

                                                        

                                                                                                                      

کربن دی اکسید

 

یکی از چالش های دوستداران اکواریوم های گیاهی، استفاده کردن و یا نکردن از کربن دی اکسید در اکواریوم گیاهی است.

نوردهی و مدت زمان آن

با وجود انتخاب­های گسترده­ای که در روشنایی وجود دارد انتخاب یک روشنایی مناسب می­تواند بسیار گیج کننده باشد اما در  ادامه با هدف کاهش نکات مبهم به تعدادی از نکات قابل توجه اشاره خواهیم کرد. امروزه پذیرفته­ترین روشنایی برای یک اکواریوم گیاهی لامپ­های فلورسنت T8و T5 هستند با این حال نورهای LED به ارامی در حال ورود به دنیای اکواریوم­های گیاهی می­باشند. تفاوت عمده بین نورهای T8و T5 میزان قطر آنها است بصورتی که لامپ­های T8 قطری نزدیک به 26 میلیمتر دارند اما لامپ­های T5 دارای قطر 16 میلیمتر هستند و همچنین لامپ­های T5 چیزی حدود 15%-20% بازدهی بیشتری نسبت به لامپ­های T8 دارند و دارای شاخص رنگ بالاتری نیز هستند. امروزه نوع جدیدی از لامپ­های T5 به نام T5 HOوارد بازار شده که 1.5 برابر بازدهی بیشتری نسبت به T5 معمولی دارند. اولین نکته و مهمترین نکته قبل از خرید لامپ این است که از مناسب بودن آن برای آکواریوم گیاهی مطمئن شویم که نیاز به مطالعه مشخصات لامپ مورد نظر دارد. در بر خی موارد نمودار پار رسم شده بر روی بسته بندی توجه شما را به خود جلب می­کند و سوال بعدی این است که شما باید کدام لامپ را انتخاب کنید  .

پیش از هر چیز به کلوین لامپ توجه کنید که بیانگر رنگ نور می­باشد. تمامی روشنایی­ها دارای دمای رنگ نور هستند که واحد آن کلوین است بصورتی که کمترین مقدار کلوین 2500 است که دارای طیف قرمز گسترده­ای است و بیشترین آن 18000 کلوین است که دارای طیف گسترده­ای از آبی است .کلوین­های پایین دارای رنگ قرمز و نارنجی زیادی هستند و رنگ ماهی­ها و گیاهان را غیرطبیعی می­کنند و همچنین کلوین­های بالا حالتی رنگ پریده به تانک شما می­دهند. به همین دلیل کلوین پیشنهاد شده برای یک آکواریوم گیاهی از نظر ما حدود 8000 کلوین است که رنگ مناسبی به تانک شما خواهد داد با توجه به این نکته که کلوین­های پایین و بالا به تنهایی توانایی فراهم کردن شرایط رشد خوب برای گیاهان را لزوما ندارند و همچنین زیبایی بصری تانک شما را نیز کاهش می­دهند . شما می­توانید از ترکیب رنگها نیز استفاده کنید. تمامی فلورسنت­ها باید بعد از مدت 12 ماه به علت کاهش میزان و کیفیت تابش تعویض شوند که در میزان رشد و کیفیت گیاهان تاثیرگداز  می­باشد .

مدت زمان نوردهی برای یک اکواریوم گیاهی حدود 8 ساعت در روز می­باشد ( مدت زمان نوردهی را با هدف ممانعت از رشد جلبک­ها به بازه­های کوتاهتر، به عنوان مثال دو بازه 4 ساعته در روز، تقسیم نکنید زیرا این کار مانع رشد جلبک­ها نخواهد شد). طولانی­تر کردن زمان نوردهی بیش از 8 ساعت ضروری نیست. اضافه کردن یک تایمر به سیستم نور با هدف منظم بودن زمان نوردهی نتیجه بهتری را خواهد داد. توصیه ما برای اکواریوم تازه راه اندازی شده مدت زمان 6 ساعت نور دهی در ماه اول، 7 ساعت در ماه دوم و 8 ساعت از ماه دوم به بعد است

همه چیز درمورد اکواریوم گیاهی 2

سیستم گاز دی اکسیدکربن (co2)

یکی از چالشهای دوستداران آکواریوم های گیاهی در مورد استفاده کردن و یا نکردن از گاز دی اکسید کربن در آکواریوم گیاهی میباشد. استفاده از دی اکسید کربن بستگی به این دارد که شما به دنبال چه آکواریومی هستید و چه مقدار زمان برای رسیدگی به آکواریوم دلخواه خود دارید، این سوال شما را به نتیجه موردنظر می رساند. بدون شک شما برای نگهداری ازبرخی گونه های گیاهی، استفاده از سیستم دی اکسید کربن ضروری است ولی از سوی دیگر هم تعدادی از گیاهان بدون وجود سیستم دی اکسید کربن و با غلظت کم دی اکسید کربن محلول در آب به خوبی رشد میکنند. پس باید بدانیم که علت اصلی استفاده از سیستم دی اکسید کربن چیست؟!

زمانی که گیاه رشد میکند نیازمند جذب CO2 از طریق برگهاست. تمام گیاهان دارای کلروفیل میباشند.کلروفیل، رنگدانه هایی است که باعث سبزی گیاهان میشود و وظیفه اش جذب نور و تبدیل آن به انرژی یعنی انجام عمل فتوسنتز است. کربن در پیشرفت این فرآیند موثر است به عبارتی میزان کربن بیشتر به معنای میزان انرژی بیشتر و در نتیجه میزان رشد بیشتر است. سیستم های فشرده (کپسول)، سیستم های تخمیری و کود مایع حاوی کربن به عنوان سه نوع متفاوت و موثر از دی اکسید کربن در فروشگاه ها در دسترس میباشد. سیستم فشرده یا کپسول، پایدارترین منبعی است که در دسترس علاقمندان است، در این سیستم، گاز به صورت فشرده در یک مخزن وجود دارد و ما استفاده از این سیستم را به حرفه ای ها توصیه میکنیم.

با استفاده از سیستم فشرده شما کنترل کاملی بر میزان CO2 خواهید داشت که بسیار با اهمیت میباشد و باعث پایداری آکواریوم شما میشود. شما در این سیستم یک کپسول حاوی گاز فشرده هستید که برای تنظیم دقیق تعدا حبابهای گاز ورودی به آکوریومنیاز است یک مانومتر(شیر تنظیم دقیق) بعد از شیر کپسول قرار گیرد و در مسیر انتقال گاز برای جلوگیری از بازگشت آب آکواریوم به داخل شلنگ از یک در مسیر شلنگ استفاده می شود. در داخل آکواریوم و در انتهای مسیر شلنگ حامل گاز به یک دفیوزر یا پخش کننده گاز در داخل آکواریوم ختم می شود. گاز تحت فشار از منافذ سرامیک دفیوزر به صورت حباب های ریزی خارج می شود و در آب حل می گردد. می توان برای باز و بسته شدن خودکار گاز از یک مانومتر شیربرقی دار و یک تایمر استفاده کرد تا این کار به صورت خودکار در زمان تعیین شده صورت گیرد. حل شدن co2 در آب با کاهش pH آب و اسیدی شدن آن همراه است که ما از همین طریق (تست pH و استفاده از محلول نشانگر co2) میزان co2 لازم برای آکواریوم را تنظیم میکنیم.

سیستم هایی مانند ست CO2 شرکت ISTA بسیار کاربردی میباشند چونکه دارای کپسول، مانومترشیر برقی دار، فیوزر، محلول نشانگر co2 و سوپاپ یکطرفه است. داشتن شیر برقی برای قطع جریان گاز در زمان خاموشی مانع از بروز مشکلات ناشی از بالارفتن میزان CO2 و احتمال خفگی ماهیها میشود.

استفاده از سیستمهایی بر پایه تخمیر میتواند شروع خوبی برای علاقمندانی باشد که قصد تجربه CO2 در آکواریوم خود را دارند. این سیستم راه حلی ارزان برای استفاده از CO2 در آکواریوم گیاهی است. سیتمهای برپایه تخمیر گاهی با نام سیستمهای دستی نیز شناخته میشوند. در سیستمهای تجاری نیز مانند سیستمهای دستی از مخلوط جوش شیرین و شکر و مخمر برای تولید دی اکسید کربن استفاده میشود و مواد به همراه آب در ظرفی ریخته میشوند و پس از گذشت زمان محلول شروع به تولید دی اکسید کربن خواهد کرد که توسط شلنگ به آکواریوم انتقال داده میشود. این سیستم نیاز به نظافت نداشته و قابل تمدید است.

کودهای مایع حاوی کربن مانند محلول کربن اکسیس شرکت برایت ول آمریکا، کربن را به صورت مایع در اختیار گیاهان قرار میدهد که حدود 25% از توان سیستم پیوسته (سیستم کپسولی) را دارا میباشد. بهتر است از محلول کربن مایع به عنوان کربن پلاس یا مکمل همراه و در کنار سیستم های پیوسته استفاده شود تا علاوه بر تامین کربن لازم برای رشد گیاه به عنوان ضد جلبک استفاده شود و باعث هدف کاهش و حذف آنها گردد. هرچند خاصیت ضد جلبک بودن این محصول هدف تولید این محصول نبوده است اما به صورت اتفاقی متوجه خصوصیت ضد جلبک بودن آن شده اند. هرگز از اُور دوز این محصول استفاده نکنید زیرا برای میگوها مضر است.

همانطور که گفته شد، گیاهان خود درهنگام خاموش شدن نور آکواریوم (شب آکواریومی)، اکسیژن محیط را گرفته و دی اکسید کربن پس میدهند بنآبراین دلیلی وجود ندارد که در شب به آکواریوم خود دی اکسید کربن تزریق کنیم و این مسئله تنها در هنگام روشن شدن چراغ ها انجام میگیرد. بهتر است یک ساعت قبل از روشن شدن چراغ ها سیستم co2 شروع به کار کند تا در هنگام روشن شدن چراغ ها حجم co2 آکواریوم به حد دلخواه رسیده باشد و فتوسنتز در pH اسیدی انجام شود تا از رشد جلبک ها نیز جلوگیری گردد، چونکه pH اسیدی برای رشد جلبک ها مناسب نیست. همچنین بهتر است یک ساعت قبل از خاموش شدن چراغ ها سیستم co2 قطع گردد تا در زمان باقیمانده co2 موجود در داخل مانومتر و شلنگ ها تخلیه گردد و حجم co2 تانک رفته رفته کاهش یابد.

با استفاده از وسیله بسیار پیشرفته ای به نام کنترل کننده دیجیتال pHکه شیربرقی co2 به آن وصل می شود می توان قطع و وصل co2 و در نتیجه میزان تزریق co2 به تانک را بر اساس میزان pH آب و به طور کاملاً خودکار کنترل نمود.

لازم به ذکر است که قرص های co2 فاقد کارایی لازمند و ما استفاده از آنها را توصیه نمیکنیم. در مورد اسپرهای کوچک co2 که به صورت دستی عمل میکنند میتوان بعد از روشن کردن چراغ آکواریوم با اسپری کردن دستیco2 محفظه استوانه ای شکل داخل آکواریوم را پر کرد و در طول روز میتوان دو مرتبه این محفظه استوانه ای شکل را از co2 پر کرد.

محلول های مورد نیاز آکواریوم گیاهی(پلنت)

آکواریوم یک فضای بسته میباشد و هرگز بدون کمک ما تبدیل به یک اکوسیستم کامل نمیشود. پس میبایست کیفیت آب را با استفاده از سیفون کردن هفتگی و افزودن مواد و محلول های موجود در بازار، حفظ نمود.

محلول های متعادل کننده آب:

آب شهری حاوی فلزات سنگین،کلر و کلرآمین میباشد. استفاده از یک محلول برای بهبود شرایط آب، خصوصاً در ابتدای راه اندازی آکواریوم، میتواند باعث حذف این فلزات سنگین، کلر و کلرآمین آب شوند. حتی برای آب رد شده از فیلتر ro استفاده از این محلولها مفید است چونکه از مزایای این محصولات از قبیل دارا بودن ویتامین و تشکیل لایه محافظ بر روی بدن آبزیان بهره می بریم. محصولاتی چون بیوتوپل جی بی ال، آکوا سیف تترا و آکواریلیوِر ایستا از جمله محصولات موجود در بازارند.

محلول، آمپول و کپسول باکتری:

این محصولات حاوی باکتریهای چرخه نیتروژن هستند که وظیفه تجزیه ترکیبات سمی نیتروژن دار مانند آمونیاک، نیتریت و نیترات و... را بر عهده دارند. راه اندازی چرخه حذف ترکیبات سمی نیتروژن دار در آکواریوم کاملاً واجب است. بهتر است چند ساعت بعد از اضافه کردن محلول های متعادل کننده آب (محلول آکواسیف یا ضدکلر) آن را اضافه کنیم، چونکه وجود کلر یا کلرآمین باعث از بین رفتن این باکتریها می‌شود. از جمله محصولات مناسب و موجود در بازار آکواریوم می توان به محلولهای دنیترول جی بی ال، نیتریویک سِرا و کپسول‌های باکتوزیم تترا اشاره کرد.

کودهای مایع مخصوص گیاهان آکواریومی:

گیاهان برای رشد و نمو به عناصر و مواد مغذی زیادی همانند آهن، پتاسیم، منگنز، کربن، مس، بور، منیزیم، نیترات، فسفات و.... احتیاج دارند. به همین جهت در شیوه حرفه ای نگهداری از آکواریوم های گیاهی علاوه بر استفاده از کود کف، باید به صورت روزانه یا هفتگی از کودهای مایع نیز استفاده نمود. برندهای مختلفی از کودهای مایع در بازار آکواریومی یافت می شود که ازجمله انواع رایج و شناخته شده آن میتوان به کودهای مایع ADA ژاپن، Seachem آمریکا، بِرایت وِل آمریکا، سِرا و تِترای آلمان و آزو تایوان اشاره نمود. حال آنکه ما انواع مختلفی از کودهای مایع را هر یک از این برندها برای بالغ بر هفت نوع هستند که کودهای مایع مولتی (که حاوی عناصر و ترکیبات عمومی تر می باشد) و کربن از رایج‌ترین آنها هستند و برای بهبود شرایط رشد گیاهان بهتر است به ترتیب از کودهای مایع آهن، پتاسیم، عناصر کمیاب (trace element)، فسفات و نیترات استفاده نمایید.

هورمون‌های گیاهی:

هورمونها از مهمترین عوامل درونی موثر برای رشد گیاهان هستند. در واقع در گیاهان نیز مانند سایر جانداران، هورمون‌ها در تشکیل ساختارهای سلولی و رشد و نمو نقش بسزایی دارند. هورمونها عهده‌دار تنظیم و هماهنگی فرآیندهایی هستند که در نقاط مختلف پیکر گیاهان صورت می‌گیرند. این مواد ترکیباتی آلی هستند که در بافتهای ویژه‌ای ساخته می‌شوند و مستقیما از یاخته‌ای به یاخته دیگر و یا از طریق آوندها در سراسر گیاه انتقال می‌یابند و در محل هدف تاثیر می‌گذارند. این مواد شیمیایی می‌توانند بر سلول‌های بنیادین اثر گذاشته و ویژگی‌ها و خصوصیات سلول‌های خاص مثلاً سلول برگ، ریشه یا ساقه را در آن‌ها ایجاد ‌نمایند. افزودن هورمون‌های گیاهی به آکواریوم‌های گیاهی می‌تواند به گیاهان کمک کند تا در مسیر رشد و شادابی با سرعت بیشتری پیش بروند. هورمون‌های افزاینده رشد و نمو در گیاهان آکواریومی به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1- اکسین‌ها

فراوانترین اکسین طبیعی اسید اندول استیک است. مناطقی از گیاه که فعالیتهای رشد و نمو در آنها شدید است معمولا بیشترین مقدار اکسین را تولید می‌کنند. بدین ترتیب مریستمهای مختلف از جمله مریستم نوک ساقه، مریستم نوک ریشه و کامبیومها سرشار از اکسین هستند. اکسینها علاوه بر تاثیری که در افزایش طول یاخته دارند، در کنترل ریزش برگها، جلوگیری از رشد ریشه‌های نابجا و گل‌دهی در بسیاری از گیاهان آبزی دخالت می‌کنند.

2- جیبرلین‌ها

مهمترین اثر جیبرلینها در افزایش طول ساقه‌ها است. جیبرلینها همچنین سبب تمایز یاخته‌ای می‌شوند. بطور کلی تمام جنبه‌های مختلف رشد و نمو در گیاهان می‌توانند تحت تاثیر جیبرلینها قرار بگیرند. اثر تحریک کنندگی جیبرلین در رشد ساقه، به ویژه در ساقه‌های گیاهان طوقه‌ای، با افزایش ابعاد یاخته و تعداد آن آشکار می‌شود. جیبرلینها به مقادیر مختلف در همه بخشهای گیاه وجود دارند. جیبرلین باعث افزایش فعالیت و یا سنتز گروه ویژه‌ای از آنزیمها می‌گردد که متابولیسم قطعات 2 کربنی را تغییر داده موجبات سنتز ترکیبات حد واسط را فراهم می‌آورد.

3- سیتوکینین‌ها (زئاتین)

سیتوکینینها شامل گروهی از ترکیبات محرک رشد هستند که فرآیند تقسیم را در یاخته‌ها تحریک می‌کنند. از جمله معروف‌ترین آن‌ها زئاتین است. زئاتین در تمام مراحل رشد گیاهان دارای نقش است. این ترکیبات بر روی متابولیسم از جمله فعالیت آنزیمها و بیوسنتز مراحل رشد تاثیر می‌گذارند و همچنین در ظهور اندامکها و انتقال مواد غذایی در گیاهان موثر بود و مقاومت گیاه را نسبت به عواملی مانند پیری، بیماری‌ها و همچنین دمای پایین افزایش می‌دهند. زئاتین سبب تسریع تقسیم یاخته‌ای و در نتیجه تولید یاخته‌های بیشمار می‌شود و از پیری برگهاست. یکی از برندهای معتبر موجود در ایران هورمونهای گیاهی شرکت ژاپنی آزو(AZOO) است.

کاهش سختی و تثبیت pH اسیدی (pH بافر):

حفظ شرایط اسیدی و کاهش سختی در آکواریوم گیاهی بسیار مهم است. در شرایط pHاسیدی امکان رشد جلبک های آکواریوم گیاهی وجود ندارد و این برای ما ایده آل است پس باید بتوانیم با حفظ شرایط اسیدی آب از رشد جلبک ها جلوگیری کنیم. علاوه بر این، شرایط اسیدی آب، باعث شفافیت رنگ و زیبایی بیشتر در ماهیان آب شیرین می شود. محدوده pHبین 0 تا 14 میباشد. بصورتی که صفر اسیدی ترین حالت، pH = 7 حالت خنثی و 14 قلیایی ترین حالت pH است. به طور معمول pHبرای یک آکواریومی گیاهی بین 2/6 تا 2/7 میباشد. اما مناسبترین محدودة pH برای آکواریومهای گیاهی کمتر از 7 و حدوداً 4/6 الی 8/6 است.

آب شیر (شهری) حاوی مواد مغذی حل شده، نمک و بافر (با غلظتی وابسته به شرایط محلی یا منطقه ای) می باشد. در اغلب مناطق آب سخت (دارای سختی بالا) است و گاهی اوقات برای گیاهان نامناسب می باشد. سختی آب یا GH (سختی عمومی)، مقدار غلظت یون های کلسیم (Ca+2) و منیزیم (Mg+2) محلول در آب است. برای اندازه گیری سختی آب میتوانید از کیت های آماده استفاده کنید. اگر سختی آب بین 0 تا 7 باشد شما آب مناسبی برای پرورش اغلب گیاهان آکواریومی در اختبار دارید. عامل دیگر در بحث سختی آب، kHیا سختی کربنات (CO32-) است. از آنجایی که وجود کربنات در آب باعث قلیایی شدن آب میشود، ارتباطی میان kH و pH وجود دارد. در واقع به نوعی بالا بودن kH میتواند باعث ثبات تغییرات pH(در حالت قلیایی) میشود. آکواریومی با kH کم، مسلماً اسیدی است و نیز ممکن است دارای pH ناپایدار باشد. با استفاده از کیت های آماده میتوانید kH آب را مشخص کنید. ماهیان و گیاهان در kH بین 0 تا 6 زنده خواهند ماند. اما ایده آل ترین حالتkH برابر 4 تا 6 است. یک تانک با kH کمتر از 3 نیاز به اندازه گیری pH بصورت مرتب دارد، زیرا تغییر ناگهانی pH به میزان 2/0 میتواند درآابزیان باعث استرس شود. اگر تانک شما دچار این مشکل باشد باید به دنبال روش هایی برای افزایش kH باشید.

علاوه بر استفاده از آب ro که سختی و pH پایینی دارد، حضور گاز دی اکسید کربن در آکواریومهای گیاهی به ما کمک میکند تا بتوانیم pH را اسیدی نگه داریم. یعنی شما می توانید با گرفتن تست pH و یا استفاده از شناساگر CO2 این محدوده اسیدی را در آکواریوم خود حفظ کنید. اما در کنار اینها محصولاتی چون پیت موس برندهای مختلف، تورف EHIEM، بافر شرکت AZOO را در سامپ یا فیلتر سطلی و یا فیلتر داخلی آکواریم استفاده نماییم تا بتوانند در تثبیت pH اسیدی آکواریوم گیاهی موثر واقع شوند.

محصولاتی اختصاصی برای کاهش سختی در آکواریومهای گیاهی وجود دارد که رزین های پلیمری و انواع زئولیت ها از آن جمله اند. این مواد با برندهای مختلفی در بازار وجود دارند و با قرار دادن آنها در سامپ یا فیلتر سطلی میتوان کمک شایانی به کاهش سختی آب نمود. ضمن اینکه استفاده از آب ro، باعث حذف چشمگیر سختی آب خواهد شد. اگر بعد از گذشت یک هفته از راه اندازی تانک شما، pH و سختی آن در محدوده پیشنهاد شده نبود، شما نیازمند به تصفیه آب آکواریوم و یا افزودن افزودنیهای مناسب به آب تانک هستید.

جلبکها و راههای مقابله با آن

جلبکها به عنوان یک آفت خطرناک، بزرگترین مشکل نگهداری آکوایوم های گیاهی میباشند. همیشه آکواریوم های گیاهی در معرض خطر جلبک زدن قرار دارند. این مشکل در آکوایوم های گیاهی حرفه ای بیشتر به چشم می خورد چونکه در آنها از حجم بالای نور و مواد غذایی (ماکرو و میکرو مغذی ها) استفاده میشود. اطلاعات بسیار متنوعی در مورد علل وقوع جلبکها و نحوه ریشه کن کردن آنها وجود دارد اما به طور کل میتوان گفت که نور و مواد غذایی اگر به مصرف گیاهان نرسد، باعث رشد و گسترش جلبکها می شود.

مشکل اصلی در زمان مقابله با جلبک ها پیش می آید، با هر حرکت اشتباه حجم جلبکها چند برابر میشود و با تکرار اشتباهات حجم جلبک ها به صورت باور نکردنی افزایش می یابد که این پدیده به شکوفایی جلبک (algae bloom) مشهور است. برای مقابله با جلبکها در ابتدا باید نوع جلبک به درستی تشخیص داده شود و سپس اقدام به بر طرف کردن آن کرد که نیازمند تجربه لازم میباشد. ما در مجموعه چشم انداز آبی نگهداری از اکواریوم های گیاهی برای بازه های زمانی طولانی را تجربه کرده ایم که لازمه آن داشتن اطلاعات کافی میباشد. برخی از انواع جلبک در آکواریوم گیاهی به شرح زیر است:

جلبک رشته ای شاخه دار:

این جلبک رشته ای دارای شاخه نیز میباشد که شبیه شاخ های گوزن است. دارای نگهای سبز، خاکستری و در مواردی دارای لبه های قرمز نیز است. علت آن میزان کم دی اکسید کربن و ناقص بودن جریان آب است. ریختن غذای بیش از حد برای ماهیها و تراکم فضولات آنها در آکواریوم است. فیلتر آلوده و همچنین به هم زدن بستر (همراه با برخاستن مواد ته نشین شده در آب) بدون تعویض آب از جمله مهمترین علل رشد این جلبک هستند. برای از بین بردن آن، میزان دی اکسید کربن و جریان آب را کنترل کنید. میزان ریختن غذا برای ماهیان را کم کنید، بستر را با سیفون مناسب، سیفون کنید و فضولات را خارج کنید. از محلول های کربن استفاده کنید.

جلبک پرز مانند سیاه:

این جلبک اغلب در کنار برگهای گیاهانی که رشد کم دارند، ریشه ها و لوازم مکانیکی و همچنین در قسمتهایی که جریان اب سریع است دیده میشود. این جلبک به صورت توده ای و یا نواری با حالتی پرز مانند که حدود 5/0 سانتیمتر طول دارد رشد میکند. وجود آن در تانکهایی با نور زیاد بیانگر کمبود و یا نوسان میزان دی اکسید کربن و یا کافی نبودن گردش آب در اطراف گیاهان میباشد. در تانکهایی با نور کم به علت تغییر میزان دی اکسید کربن محلول در آب است.

برای از بین بردن آن استفاده از محلول کربن مایع یا کربن پلاس، ایجاد جریان آب مناسب در نواحی رشد این جلبک با کمک فیلتر داخلی یا موج ساز و ماهی سیامی فوکس موثر است. بدین شکل که در آکواریومهایی با نور زیاد شما نیاز به افزایش میزان دی اکسید کربن دارید و یا اصلاح گردش آب در اطراف گیاهان دارید. تا حدی که امکان دارد آنها را از روی سطوح جدا و پاک کنید. میزان دی اکسید کربن را تا ppm 30 افزایش دهید اما به ماهیها و تنفس آنها نیز دقت داشته باشید. از اینکه جریان کاملی در تمام آکواریوم خود مخصوصا در سطح اب دارید اطمینان حاصل کنید.

اگر شما آکواریومی با نورکم و بدون سیستم دی اکسید کربن دارید کم کردن میزان تعویض آب میتواند به کم شدن میزان این جلبک کمک کند زیرا آب شیر دارای میزان زیادی دی اکسید کربن محلول و میباشد که باعث نوسان حجم دی اکسید کربن محلول میشود که جلبکها بسیار سریع تر به این تغییر جواب داده و دی اکسید کربن اضافی را جذب میکنند.

جلبک غبار سبز:

این جلبک عموما بر روی شیشه و سنگها یا لبه برگ پهن گیاهان رشد میکند و ظاهری غبار آلود به شیشه میدهد و در حالت شدید شما حتی نمیتوانید داخل اکواریوم را ببینید. علت بروز و رشد آن میزان کم دی اکسید کربن و مواد غذایی است که عموماً در آکواریوم های تازه راه اندازی شده دیده میشود. این جلبک به راحتی با شیشه پاککن از روی شیشه پاک می شود ولی به سرعت مجددا ایجاد میشود. در هر حال اگر به این جلبک اجازه دهید سیکل خود را که سه هفته است طی کند، خود به خود از بین میرود. البته توجه نکردن به آن با توجه به اینکه ظاهر تانک را زشت کرده، کار سختی است.

سبز شدن آب:

این پدیده در واقع شکوفایی یک جلبک تک سلولی است که به آب حالتی مه آلود و یا سبز رنگ میدهد و خیلی از آماتورها تصور میکنند که فیلتر توان فیلتراسیون تانک را ندارد و در تلاش برای تقویت فیلتراسیون، با سیفون کردن آب فقط به زیاد شدن این جلبک کمک میکنند که با تغییر شرایط بیشتر میشود. آمونیاک عامل اصلی ایجاد این جلبک میباشد. ممکن است آکواریوم در زمان گذشته یک پیک در میزان آمونیوم داشته که در زمان حال با کیتهای تست قابل شناسایی نباشد و این جلبک را ایجاد کرده باشد. از دلایل دیگر میتوان به کمبود دی اکسید کربن ,مواد غذایی و یا نوسان انها اشاره کرد. برای از بین بردن آن دقت کنید که تعویض حجم زیاد اب به از بین بردن این جلبک کمکی نمیکند . اگر بی تعادلی در تانک وجود داشته باشد با رفع ان این جلبک نیز پس از مدتی از بین میرود . سه روز خاموشی و تعویض زیاد اب نیز میتواند به از بین رفتن ان کمک کند. استفاده از لامپ uv نیز میتواند راه حلی مناسب باشد.

یک روش جدید استفاده از شاخه های بید که حدود یک تا دو سال عمر دارند و قطر انها حدود 5/0-1 سانتیمتراست میباشد. آنها را به صورت عمودی در شن فرو کنید به طوری که چند سانتیمتر نیز از آب بیرون بزنند. بعد از چند روز آنها ریشه میزنند و جلبک نیز از بین میرود و آب صاف میشود. این جلبک را با شکوفایی باکتری که حالتی مه الود به تانک میدهد اشتباه نگیرید.

علاوه بر این ها، برای مبارزه با جلبک محصولات زیادی در بازار موجود است که برای پیشگیری و کنترل استفاده میشود. از محصولات از بین برنده جلبک ها تترا آکوا آلگومین (TetraAqua AlguMin) یا ضد جلبک شرکتهای آزو و ایستا قابل اشاره هستند. ضد جلبک جِی بی ال نیز در کنترل جلبک ها در هنگام راه اندازی آکواریوم گیاهی به ما کمک میکند. انواع خاصی از جلبکها برای برخی آبزیان به عنوان غذا تلقی میگردند و بدین طریق حضور این آبزیان می تواند در حذف آنها کمک کند. از جمله آنها ماهی سیامی فلایینگ فوکس (جلبک خوار سیامی یا شارک فوکس)، میگو آمانو و حلزونهای زبرا می باشند که به ترتیب جلبکهای پرزی شکل سیاه (black brush)، جلبکها رشته ای سبز و جلبکهای نقطه ای روی شیشه را از بین می برند. استفاده از کت فیش های مناسب آکواریوم گیاهی مانند کت طلایی (chinese catfish)، کت برنزی و کت کوتوله یا کت اتو نیز در تمیز بودن روی گیاهان و شیشه ها و سطوح مختلف موثر است. این نکته مهم است که کت فیش های (لجن خوار) معمولی و پلنگی یا خالدار که در آکواریوم های معمولی رایج هستند، برای آکواریوم های گیاهی مناسب نیستند و گیاهان را از بین می برند.

کیت های تست کننده آب:

برای آگاهی از شرایط آب آکواریوم و کنترل آن، نیاز به سنجش دائمی و مرتب آن است. کیت های مختلف تست کننده آب در بازار وجود دارند که توسط شرکت های معتبر مانند تترا، جی بی ال، آزو، ADA و ... ارائه میشوند.

کیت تست آمونیاک (NH3/NH4)که از جمله مضرترین مواد سمی موجود در آکواریوم است. در pH بالای ۷، میزان آمونیاک سمی (NH3) افزایش می یابد در حالیکه در pH زیر ۷، آمونیاک اصولاً به صورت یون آمونیوم (NH4+)است. آمونیاک تولید شده پس از تجزیه، به نیتریت و سرانجام به نیترات تبدیل می شود. نیترات با اینکه به صورت کود مایع و به عنوان ماده غذایی مورد استفاده گیاهان قرار میگیرد ولی اگر غلظت آن بیش از ۲۵ میلی گرم در لیتر باشد برای ماهی ها مضر است و از طرفی با به هم خوردن تعادل میان غلظت نیترات با فسفات و در نتیجه باعث افزایش رشد جلبک ها میشود.کیت سنجش نیتریت (NO2) نشان دهنده میزان نیتریت یا (NO2)است که مقدار زیاد نیتریت تولید شده نشان دهنده اختلال در سیستم فیلتراسیون بیولوژیکی می باشد. میزان مطلوب نیتریت بین ۰ و 3/0 میلی گرم در لیتر است. در صورت بالا بودن میزان نیتریت یا آمونیاک با تعویض قسمتی آب و شستشوی فیلتر میتوان میزان آن را کاهش داد. افزودن باکتریهای چرخه نیتروژن (نیتریفیکاسیون) به آب نیز می‌تواند شرایط را بهبود ببخشد.

کیت سنجش سختی کربنات (kH) و سختی کلی(GH) و کیت سنجش pH نیز برای کنترل شیمی آب به کار میرود که قبلاً راجع به صحبت شد. آهن توسط گیاهان تجزیه و در ساخت کلروفیل (سبزینه موجود در برگ گیاهان) مصرف می شود، کاهش آن در آکواریوم منجر به زرد شدن برگ های و کندی رشد گیاها¬ن می شود. کیت سنجش آهن (Fe)از این نظر حائز اهمیت است. فسفات بطور طبیعی به میزان بسیار کم در آب وجود دارد و ترکیبات آلی فسفات دار مانند فضولات ماهیان، پس مانده غذاها و گیاهان تجزیه شده بوسیله میکرو ارگانیسم های خاص به فسفات تبدیل می شوند. با اینکه فسفات جزء مواد مغذی مهم و مورد نیاز گیاهان است و کمبود آن سبب رشد جلبکهای نقطه ای سبز در آکواریوم می شود ولی افزایش فسفات نیز می تواند باعث رشد جلبک رشته ای شاخه دار شود. با استفاده از کیت سنجش فسفات (PO4 2-) میتوان میزان مطلوب فسفات که بین ۲ الی ۵ میلی گرم در لیتر میباشد را سنجش کرد.

مراحل مختلف راه اندازی یک آکواریوم گیاهی:

ابتدا شیشه آکواریوم را با ابعاد مناسب تهیه کرده و با قرار دادن آن بر روی لایه نرمی (مانند لایه نازکی از یونولیت یا موکت) که بر روی میز آکواریوم می گذاریم. در کف آکواریوم لازم است وسیله ایجاد گردش مناسب آب و اکسیزن رسانی به بستر را فراهم کنیم که برای این کار از فیلتر زیر شنی یا از محصولاتی همچون penac P و penac W شرکت ADA ژاپن استفاده میکنیم.سپس بستر را بر روی آن بنابه طراحی در نظر گرفته شده در کف آکواریوم میریزید. افزودن های دیگری نیز برای اعمال در لایه بستر وجود دارد که به آنها پرداخته شد. پس از تکمیل هارد اسکِیپ میتوانید تانک را تا نیمه آب کنید و مشغول کاشت گیاهان شوید و در آخر آکواریوم را پر اپ آب کنید با نصب سایر وسایل مانند بخاری، فیلتر، سیستم CO2 و درآخر هم نور مناسب را بر روی آن نصب نمایید. با صاف شدن آب آکواریوم که با کمک فیلتر و سیفون کردن صورت می گیرد، میتوان محلول متعادل کننده (ضد کلر) را به آب اضافه کرد و بعد از 24 ساعت همراه با افزودن باکتری های چرخه نیتروژن میتوانید ماهیهای مورد نظرتان را به آب اضافه نمایید. دقت نمایید که افراد حرفه ای آینده نگر هستند و لزومی ندارد شما آکواریوم را مملو از گیاه کنید.آکواریوم گیاهی معمولاً پس از گذشت دو ماه به حد مطلوبی از رشد و پوشش گیاهی می رسد. امیدوارم که از آکواریومتان لذت ببرید و در صورت بروز هر مشکل و یا سوالی با ما در تماس باشید.